*Lisanssız Güneş Enerji Santralleri (GES)*, Türkiye’de enerji üretiminde yaygın olarak tercih edilen bir modeldir. Bu sistemler, belirli bir kapasiteye kadar enerji üretimi için lisans alma zorunluluğu olmadan kurulabilen güneş enerjisi santralleridir. Özellikle bireysel kullanıcılar, küçük ve orta ölçekli işletmeler bu sistemi tercih ederek kendi elektrik ihtiyaçlarını karşılayabilir, hatta ürettikleri fazla enerjiyi şebekeye satabilirler. İşte lisanssız GES hakkında bilmeniz gereken temel noktalar:
### Özellikler:
1. *Kapasite Limiti*: Türkiye’de lisanssız GES’ler, 1 MW’a kadar kurulu güce sahip olabilirler. Ancak bazı istisnai durumlarda, mevzuat değişiklikleri ile bu kapasite limitleri genişleyebilir.
2. *Kendi İhtiyaçlarını Karşılama*: Lisanssız GES sistemleri, genellikle kendi elektrik tüketimlerini karşılamak isteyen kişiler veya kurumlar tarafından kullanılır. Elektrik faturalarını düşürmek ve enerji maliyetlerini azaltmak amacıyla tercih edilir.
3. *Fazla Enerjiyi Satma*: Üretilen enerjinin kullanılandan fazla olması durumunda, fazla enerji dağıtım şirketine satılabilir. Bu süreç, “Elektrik Piyasası Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği” kapsamında düzenlenir.
4. *Başvuru ve Onay Süreci*: Lisanssız GES kurmak isteyenlerin öncelikle dağıtım şirketine başvurması ve projelerinin onaylanması gerekmektedir. Başvuru süreci, belirli teknik şartlar ve yönetmelikler çerçevesinde yapılır.
5. *YEKDEM Kapsamı*: Lisanssız GES sistemleri de Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) kapsamına girer. Bu mekanizma, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisine belirli bir süre boyunca alım garantisi sağlar.
### Avantajları:
– *Düşük Maliyetli Enerji Üretimi*: Lisanssız GES kurulumları, enerji maliyetlerini büyük ölçüde azaltır. Özellikle güneş enerjisi gibi ücretsiz ve temiz bir kaynağı kullanmak, uzun vadede büyük tasarruf sağlar.
– *Enerji Bağımsızlığı*: Kendi enerjinizi üretmek, elektrik fiyatlarındaki dalgalanmalardan etkilenmemenizi sağlar ve enerji bağımsızlığı kazandırır.
– *Çevre Dostu*: GES’ler karbon emisyonunu düşürür ve çevre dostu bir enerji üretim modeli sunar. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırarak sürdürülebilir bir enerji sistemi sağlar.
– *Fazla Enerjiyi Şebekeye Satma İmkanı*: Üretilen fazla enerji, şebekeye satılarak ek gelir elde edilebilir. Türkiye’de belirli bir süre boyunca fazla enerji için teşvikli fiyatlar uygulanmaktadır.
### Dezavantajları:
– *Kapasite Sınırlaması*: 1 MW’lık kapasite sınırı, büyük ölçekli enerji üretimi yapmak isteyenler için sınırlayıcı olabilir. Bu durumda lisanslı enerji üretim tesisleri daha uygun olabilir.
– *Kurulum Maliyetleri*: İlk yatırım maliyeti, özellikle büyük sistemlerde yüksek olabilir. Ancak uzun vadede bu maliyetler geri kazanılır.
### Lisanssız GES Kurulum Süreci:
1. *Proje Hazırlığı*: İlk aşamada, sistemin kurulacağı alanın analizi ve proje hazırlığı yapılır. Bu süreçte uygun ekipman seçimi ve sistem tasarımı büyük önem taşır.
2. *Bağlantı Başvurusu*: Bağlantı yapılacak dağıtım şirketine başvuru yapılır. Dağıtım şirketi teknik inceleme yaparak bağlantı anlaşması sunar.
3. *Kurulum ve Devreye Alma*: Bağlantı anlaşmasının onaylanmasının ardından sistem kurulumu yapılır. Kurulum sonrasında santral devreye alınır ve enerji üretimine başlanır.
Lisanssız GES’ler, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler ile bireysel kullanıcılar için ideal bir çözüm sunar. Hem çevre dostu hem de ekonomik bir enerji üretim modeli sunan bu sistemler, Türkiye’nin yenilenebilir enerji hedeflerine de katkı sağlar.